Deel 02.06.00 Advanced – Hardware Monitor.
Afb.02.06.00 Advanced-Hardware Monitor.png
02.06.00 Advanced-Hardware Monitor:
Het zesde item op het Advanced tabblad is de Hardware Monitor.
Een [Enter] geeft ons de volgende bladzijde:
Afb.02.06.02.01 Advanced-PC Health-Smart Fan Mode Configuration.png
02.06.02.01 Advanced-PC Health-Smart Fan Mode Configuration:
De gele tekst zegt ons dat we op de hoofdpagina van de Smart Fan Mode Configuration pagina zijn aangekomen.
Een stap omlaag met pijltjes toets naar onder▼geeft ons.
Afb.02.06.02.02 Advanced-PC Health Status-CPU Fan Mode Configuration.png
02.06.02.02 Advanced-PC Health Status-CPU Fan Mode Configuration:
Bij mij de enige CPU Fan Mode : [SmartFan TM IV Mode] wellicht dat jij meer keuzemogelijkheden hebt of dat bij jou dit item in zijn geheel ontbreekt.
Een stap omlaag met pijltjes toets naar onder▼geeft ons.
Afb.02.06.02.03 Advanced-PC Health Status-CPU Fan Mode Configuration-CPU Fan Full Speed Temp.png
02.06.02.03 Advanced-PC Health Status-CPU Fan Mode Configuration-CPU Fan Full Speed Temp:
De waarde is graden Celsius waarop onze CPU koeler naar vol vermogen schakelt.
CPU Fan Full Speed Temp: 80 graden.
Een stap omlaag met pijltjes toets naar onder▼geeft ons.
Afb.02.06.02.04 Advanced-PC Health Status-CPU Fan Mode Configuration-CPU Fan Start Temp Value.png
02.06.02.04 Advanced-PC Health Status-CPU Fan Mode Configuration-CPU Fan Start Temp Value:
De waarde is graden Celsius waarop onze CPU koeler inschakelt.
CPU Fan Smart Temp Value: 30 Graden.
Een stap omlaag met pijltjes toets naar onder▼geeft ons.
Afb.02.06.02.05 Advanced-PC Health Status-CPU Fan Mode Configuration-CPU Fan Start PWM Value.png
02.06.02.05 Advanced-PC Health Status-CPU Fan Mode Configuration-CPU Fan Start PWM Value:
Fan start PWM Value: Als de temperatuur hoger is dan de FAN startwaarde, zal de FAN beginnen te werken op deze PWM (standaard 63 PWM). Instelling PWM-helling (standaard 8 PWM). Opties zijn: 0,125 PWM.
WAT IS PWM EN HOE WERKT HET?
De mogelijkheid om de ventilatorsnelheid te regelen en de voldoening van stil computergebruik waren niet altijd aanwezig als het om personal computers ging. De vroege x86-computers hadden geen actieve koeling omdat er niet veel warmte werd gegenereerd, tot aan de introductie van de eerste 486-modellen. Vanaf die tijd tot nu toe zijn het stroomverbruik en de thermische dissipatie van computers exponentieel gegroeid, evenals hun prestaties.
Vanaf de allereerste Pentium processors met een TDP van 7 W, tot aan de moderne AMD FX 9590-processor met een vermogen van 220 W, kende de koeling ook zijn eigen evolutionaire pad. TDP staat voor “Thermal Design Power” en is de maximale hoeveelheid warmte die door de processor wordt gegenereerd.
Afb.02.06.02.06 PWM Connectors 3 en 4 Pin.png
02.06.02.06 PWM Conectors 3 en 4 Pin:
4-pins PWM connector kan automatisch de snelheid van uw ventilatoren en pompen ( water koeling ) regelen.
Vroege zelfgemaakte ventilator controllers gebruikten een eenvoudige “volt mod” door 5, 7 of 12V te kiezen uit een klassieke molex connector. Dit werd gevolgd door het gebruik van gewone weerstanden om de ventilatoren te vertragen, ventilatoren uitgerust met thermische weerstanden, verschillende potentiometers voor een handmatige snelheidsregeling met een groot bereik, enz.
Maar als u tegenwoordig de snelheid van uw ventilatoren en pompen wilt regelen, is PWM ( Pulse Width Modulation ) puls breedte modulatie regeling de juiste keuze. Elk mainstream moederbord dat vandaag de dag de fabriek verlaat, is uitgerust met minimaal één 4-pins PWM connector. High-end moederborden bieden 4, 6 of zelfs meer van deze 4 pins ventilator – pomp connectoren, en het PWM systeem is een zeer effectieve en slimme manier om de ventilatoren te besturen. Maar zelfs vandaag de dag, vele jaren na de introductie van PWM in 2003, zijn er gebruikers die nog steeds niet bekend zijn met de voordelen ervan. En erger nog, er zijn serieuze bedrijven die geavanceerde en goed ontworpen ventilatoren maken met ouderwetse 3 pins connectoren.
Afb.02.06.02.07 Pin bezetting 4 Pin PWM Connector.png
02.06.02.07 Pin bezetting 4 Pin PWM Conector:
Daarom leggen we uit wat PWM eigenlijk is, hoe het de snelheid van ventilatoren en pompen regelt, en laten we je ook een voorbeeld zien van een PWM profiel in een van de software die door de moederbord fabrikanten wordt geleverd.
Door het aantal draden – pinnen die een ventilator heeft – kunnen we drie hoofdtypen Afb.02.06.02.08 De Diverse Koeler stekkers 2, 3 en 4 pin PWM Connectors onderscheiden. Fans met slechts twee draden hebben alleen plus + en – min aansluitingen (aarde) en dat is alles. Het tweede type heeft drie draden; plus + en – min aansluitingen voor het aandrijven van de ventilator en één die het zogenaamde “Tach” of tachometrische signaal draagt ( de draad die de huidige ventilatorsnelheid uitleest ). Via deze 3de draad wordt een signaal verzonden met een bepaalde frequentie die evenredig is met de ventilatorsnelheid, uitgedrukt in RPM ( Rotaties Per Minuut ). Het 3de type ventilatoren dat vier draden gebruikt, zijn PWM ventilatoren en dat wordt in deze handleiding besproken, samen met PWM pompen.
Afb.02.06.02.08 De Diverse Koeler stekkers 2, 3 en 4 pin.png
02.06.02.08 De Diverse Koeler stekkers 2, 3 en 4 pin:
PWM (Pulse Breedte Modulatie) of modulatie met de breedte van een impuls, is een wijdverspreide term in de wereld van de elektrotechniek. Het heeft een breed toepassingsgebied, zoals op het gebied van telecommunicatie, audioapparatuur, servomotoren etc. Interessant voor ons liefhebbers is de toepassing van PWM bij de spanningsregeling. Sommigen van jullie kennen waarschijnlijk al het principe waarop pulsbreedtemodulatie (PWM) werkt, maar toch zullen we uitleggen hoe het feitelijk de snelheid van een ventilator of een pomp regelt.
Kortom, PWM werkt als een schakelaar die voortdurend aan en uit gaat, waardoor de hoeveelheid stroom die de ventilator of pompmotor krijgt, wordt geregeld. Het PWM systeem dat wordt gebruikt voor het regelen van ventilatoren en pompen werkt met de motor en krijgt ofwel +12V (vol vermogen) of 0V (geen stroom). Om beter te begrijpen hoe dit werkt, kunt u het onderstaande diagram bekijken. Zie Afb.02.06.02.09 PWM (Pulse Width Modulation).png
PWM (Pulse Breedte Modulatie) of modulatie met de breedte van een impuls, is een wijdverspreide term in de wereld van de elektrotechniek. Het heeft een breed toepassingsgebied, zoals op het gebied van telecommunicatie, audioapparatuur, servomotoren etc. Interessant voor ons liefhebbers is de toepassing van PWM bij de spanningsregeling. Sommigen van jullie kennen waarschijnlijk al het principe waarop pulsbreedtemodulatie (PWM) werkt, maar toch zullen we uitleggen hoe het feitelijk de snelheid van een ventilator of een pomp regelt.
Kortom, PWM werkt als een schakelaar die voortdurend aan en uit gaat, waardoor de hoeveelheid stroom die de ventilator of pompmotor krijgt, wordt geregeld. Het PWM systeem dat wordt gebruikt voor het regelen van ventilatoren en pompen werkt met de motor en krijgt ofwel +12V (vol vermogen) of 0V (geen stroom). Om beter te begrijpen hoe dit werkt, kunt u het onderstaande diagram bekijken.
Afb.02.06.02.09 PWM (Pulse Width Modulation).png
02.06.02.09 PWM (Pulse Width Modulation):
De motor krijgt dus kracht impulsen. Stel je het op dezelfde manier voor alsof je het stuur met je hand zou draaien. Je kunt het wiel elke 5 seconden met dezelfde hoeveelheid kracht voortduwen en het wiel blijft draaien. Je kunt het interval ook versnellen als je aan het stuur duwt; laten we zeggen dat je er elke 3 seconden een duwtje in geeft. In dat geval zou je merken dat het wiel iets sneller draait, en op vrijwel dezelfde manier werkt de pulsbreedtemodulatie. De snelheid van de motor, dat wil zeggen de ventilator of pomp, wordt bepaald door de breedte van het PWM signaal – de tijdsduur dat deze is ingeschakeld.
Zoals te zien is in de bovenstaande grafiek, geeft een inschakelduur van 10% slechts een paar kracht impulsen gedurende een bepaalde periode, wat betekent dat de motor langzaam zal draaien, en een inschakelduur van 100% betekent dat de ventilator/pomp op volle snelheid zal werken, voortdurend ingeschakeld.
Belangrijk om te weten is dat er hier geen sprake is van spanningsregeling, en door gebruik te maken van PWM regeling wordt de motor constant op 12 volt gevoed. Om die reden mag de 4-pins moederbord connector slechts voor één ventilator worden gebruikt, of eventueel voor twee, met behulp van de Y-splitter. Pompen voor waterkoeling hebben een aanzienlijk groter stroomverbruik, dus de stroom wordt meestal aangesloten op de molex connector, en de andere twee tach en PWM draden zijn aangesloten op de moederbord connector voor PWM regeling en snelheid uitlezing.
Afb.02.06.02.10 Zonder PWM (Pulse Width Modulation) signaal aansluiting.png
02.06.02.10 Zonder PWM (Pulse Width Modulation) signaal aansluiting:
Als er geen PWM signaal aanwezig is, werken bijna alle ventilatoren op 100% van het vermogen, terwijl de meeste pompen die bij waterkoeling worden gebruikt op een gemiddelde snelheid zullen werken. Dit betekent dat als u de pomp op vol vermogen wilt laten draaien, u deze moet aansluiten op een PWM signaal dat is ingesteld op een inschakelduur van 100%.
Fans van betere kwaliteit hebben hun eigen speciale IC driver chips in de motor naaf die een hellend PWM signaal genereren in plaats van een plat vierkant signaal. Platte vierkante signalen hebben de neiging onaangename klikgeluiden te veroorzaken wanneer de ventilator op lage snelheid draait. De plotselinge toename van het vermogen wanneer de motor +12 volt krijgt, heeft tot gevolg dat de rotor gaat schokken, wat in sommige gevallen een klikgeluid veroorzaakt. Het gebruik van speciale IC’s zorgt ervoor dat de motor bij iedere impuls zachter wordt ingeschakeld. Dit is niet iets dat je echt hoeft te weten, maar het is om te begrijpen waarom hoogwaardige PWM fans meer kosten dan de standaard 2 draad fans.
Afb.02.06.02.11 PWM (Pulse Width Modulation) signaal voorbeeld.png
02.06.02.11 PWM (Pulse Width Modulation) signaal voorbeeld:
Waarom is PWM zo belangrijk? Nou ja, bijna alle ventilatoren gaan dood als de spanning onder de 5V wordt verlaagd, maar met PWM regeling kunnen de ventilatoren hele lage bedrijfs snelheden van 300-600 RPM bereiken. Ze sterven niet letterlijk; ze worden gewoon uitgeschakeld en stoppen met draaien, en daarom kan het opgegeven snelheidsbereik van de ventilator vaak alleen worden bereikt door gebruik te maken van PWM regeling. Bij deze snelheden zijn de ventilatoren doodstil en kunnen sommige ventilatoren zelfs volledig worden uitgeschakeld via PWM regeling. Nog een heel cool ding over PWM regulering is dat je één PWM signaal kunt gebruiken om al je fans te besturen. Omdat de ventilatoren voortdurend 12 volt krijgen, kunt u speciale ventilator-hub-splitters gebruiken die één PWM signaal naar alle aangesloten ventilatoren of zelfs pompen sturen. Op deze manier werken al uw ventilatoren en pompen in harmonie.
Afb.02.06.02.12 Gigabyte PWM (Pulse Width Modulation) EasyTune.png
02.06.02.12 Gigabyte PWM (Pulse Width Modulation) EasyTune:
Laten we eens kijken naar software die moederbord fabrikanten leveren voor PWM regulering. Bijna elke moederbord fabrikant heeft het verhaal over PWM regulering zeer serieus genomen, en daarom hebben we zeer gedetailleerde instellingen beschikbaar, wat echt goed is. Al uw “geluid producerende” componenten kunnen op lage snelheden worden gehouden en u kunt de PWM duty cycle-curve instellen op basis van de temperatuuruitlezingen. In het hierboven gegeven Gigabyte EasyTune-voorbeeld is het PWM profiel ingesteld om de ventilatoren op ongeveer 55% van de snelheid te laten draaien wanneer de CPU temperatuur 60°C of lager is. Wanneer de temperatuur 70°C bereikt, versnellen de ventilatoren tot 100% inschakelduur. Een eenvoudige en zeer efficiënte manier om een stille computer te krijgen, uiteraard als u bent uitgerust met hoogwaardige PWM ventilatoren en hoogwaardige PWM pompen.
Waarbij we aan het eind zijn van deel 02.06.00 Advanced-Hardware Monitor-v1.
Voor U geschreven door Gerard Nouwen.
Bron vermelding: ACER, AMI BIOS, AOMEI tech.com, WD, WikipediA, www.ekwb.com.